مایکروسافت در ابتدای ماه جاری میلادی، سرفیس نئو را معرفی کرد. محصول جدید ردموندی‌ها با ظاهری تقریبا عجیب، شبیه به دو آیپد است که با یک لولا به‌هم متصل شده باشند. به‌بیان‌دیگر، می‌توان آن را لپ‌تاپی دانست که به‌جای صفحه‌کلید، نمایشگر لمسی دوم دارد. به‌هرحال، مایکروسافت با سرفیس نئو به جمع تولیدکنندگان فرم‌فاکتور جدید دستگاه‌های پردازشی وارد شد. اکنون برخی کاربران و کارشناسان از خود می‌پرسند: اپل هم برای ورود به این بازار تلاش خواهد کرد؟

سرفیس نئو با وجود رونمایی اولیه در رویداد مایکروسافت، هنوز محصولی نهایی محسوب نمی‌شود و افراد حاضر در رویداد اجازه‌ی استفاده از آن را نداشتند. ردموندی‌ها می‌گویند هنوز برخی از قطعات سخت‌افزاری نئو به‌صورت نهایی انتخاب نشده‌اند و آن‌ها سال ۲۰۲۰ را به‌عنوان زمان عرضه‌ی نهایی دستگاه جدید به رسانه‌ها اعلام کردند. درواقع، مایکروسافت دستگاهی را معرفی کرد که قصد دارد حدود یک سال دیگر به بازار عرضه کند.

همان‌طورکه گفته شد، طراحی سرفیس نئو شبیه به دو آیپد یا هر تبلت دیگر است که به‌کمک لولا به‌هم متصل شده‌اند. چرا اپل نباید طراحی چنین دستگاهی را در دستورکار قرار دهد؟ آن‌ها در فرم‌فاکتور لپ‌تاپ (با مک‌بوک) و تبلت (با آیپد) موفقیت‌های چشمگیری کسب کرد‌ه‌اند. شاید تلاش برای تولید چنین دستگاهی در فرم جدید برای آن‌ها دور از ذهن نباشد و ظرفیت‌های جدیدی هم برای کوپرتینویی‌ها فراهم کند.

مک‌بوک نئو

با نگاهی به رویکردهای بلندمدت اپل در طراحی و تولید محصولات، به نتیجه‌گیری مهمی درباره‌ی طراحی صفحه‌کلید آن‌ها می‌رسیم. اپل تلاش می‌کند صفحه‌کلیدهایی با کمترین قطعات متحرک بسازد. ساختار پروانه‌ای با دامنه‌ی حرکت پایین در صفحه‌کلیدهای کنونی مک‌بوک یکی از اقدام‌های کوپرتینویی‌ها در این مسیر بود. البته طراحی مذکور با موفقیت زیادی همراه نبود؛ به‌همین‌دلیل، شایعه‌های متعدد ادعا می‌کنند آن‌ها در مک‌بوک‌های جدید پاییز امسال و کل سال ۲۰۲۰، از صفحه‌کلیدهای پروانه‌ای استفاده نمی‌کنند.

برخی اعتقاد دارند اپل از شکست طراحی پروانه‌ای عبرت گرفته است و دیگر برای بازطراحی صفحه‌کلید در لپ‌تاپ‌های خود تلاش نمی‌کند. افزون‌براین، صفحه‌کلیدهای کنونی همچون خرابی قطعات مکانیکی و کثیفی و گرد‌و‌غباری که در آن‌ها محبوس می‌شود، تلاش کوپرتینویی‌ها برای کاهش حداکثری قطعات متحرک را منطقی نشان می‌دهد. به‌هرحال، می‌دانیم کثیفی و مشکلات مشابه در صفحه‌کلیدهای لمسی اتفاق نمی‌افتد و شاید مسیر آینده‌ی طراحی به این سو باشد.

اپل به‌احتمال زیاد در آزمایشگاه‌های طراحی خود، افزایش ابعاد تاچ‌بار و استفاده از آن به‌عنوان صفحه‌کلید و ترک‌پد را امتحان کرده است. به‌عنوان مثال، با افزایش ابعاد تاچ‌بار می‌توان آن را به سطحی کنترلی تبدیل کرد که هر فعالیت مدنظر کاربر برای تعامل با سیستم را انجام دهد. همین رویکرد، سال‌ها پیش و در توسعه‌ی آیفون از گوشی‌های دکمه‌ای به فرم‌فاکتور جدید رخ داد.

اولین مشکلی که در رویکرد بالا برای اپل پیش می‌آید، در بخش سیستم‌عامل است. آن‌ها به‌طور جدی به‌منظور بهینه‌سازی مک برای تعامل لمسی تلاشی  نکرده‌اند. به‌هرحال، طراحی نهایی این ایده نیز هنوز مشخص نیست. آیا سطح لمسی دوم ساختاری مجزا از سیستم‌عامل خواهد داشت و تنها مانند تاچ‌بار به‌عنوان رابط تعاملی عمل می‌کند؟ اگر macOS نتواند سطح دوم را به‌عنوان رابط کاربری لمسی به‌کار گیرد، طراحی مذکور مفید نخواهد بود. اگر همچنان رویکردی مدنظر باشد؛ اما مک برای تعامل لمسی بهینه‌سازی نشود، بازهم طراحی با شکست مواجه می‌شود.

آیپد نئو

بیایید ایده‌ی دستگاه جدید را با آیپد بررسی کنیم؛ پلتفرمی که اپل در آن هماهنگی با رابط‌های ورودی متعدد را اثبات کرده است. کوپرتینویی‌ها با صفحه‌کلید هوشمند (Smart Keyboard) پشتیبانی از رابط کاربری صفحه‌کلید را در تبلت خود نشان دادند. به‌علاوه در iPadOS 13، نمونه‌های اولیه‌ی پشتیبانی از ماوس را هم اضافه کردند. شاید اضافه‌کردن قابلیت چندپنجره‌ای در iPadOS 13 هدفی فراتر از قابلیت‌های چندوظیفگی داشته باشد. وقتی اپلیکیشن‌ها و قابلیت‌های iPadOS با تمامی زوایا و کاربردهای چندپنجره‌ای هماهنگ شوند، زمینه برای اجرای آن‌ها در چند نمایشگر هم فراهم خواهد شد؛ درنتیجه، شاید بتوان انتظار دستگاهی موسوم به آیپد نئو را داشت.

سرفیس نئو در ساختار شباهت‌های زیادی به فرم‌فاکتور لپ‌تاپ دارد. لولاها عاملی محسوب می‌شوند که خصوصیات سخت‌افزاری عمیقی به دستگاه می‌دهند. درمقابل، اپل خطوط مرزی مشخصی میان فرم‌فاکتور دستگاه‌هایش دارد. اگر دستگاه مجهز به لولا باشد؛ درنتیجه لپ‌تاپ محسوب می‌شود و باید از سیستم‌عامل مک در آن استفاده کرد. اگر نمایشگر لمسی تکی داشته باشد، تبلت نام می‌گیرد و باید از iPadOS استفاده کند؛ درنهایت، ساختن چنین دستگاهی به‌دست کوپرتینویی‌ها و استفاده از iPadOS دور از انتظار نخواهد بود؛ اما قطعا چنین رویکردی به تغییر جدی در سیاست‌ها و اصول اپل نیاز دارد.

طراحی و رویکرد متفاوت

کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند شاید اپل هیچ‌گاه دستگاهی با فرم‌فاکتور شبیه به نئو تولید نکند. سازنده‌ی آیفون در سال‌های گذشته خود را به‌عنوان شرکتی نوآور به کاربران و کارشناسان شناسانده است. درمقابل، آن‌ها همیشه در رونمایی محصولات جدید محتاط بوده‌اند و شرکتی نیستند که چند محصول متنوع را به بازار عرضه کنند و منتظر موفقیت یک یا چند عدد از آن‌ها بمانند. البته قطعا چنین رویکردی در فعالیت‌های محرمانه‌ی شرکت رخ می‌دهد؛ اما به‌صورت عمومی، تاکنون اقدامی نکرده‌اند.

سؤال اصلی این است: اپل آینده‌ی دنیای پردازش، به‌ویژه پردازش لپ‌تاپ را در محصولاتی با دو نمایشگر می‌بیند؟ اگر پاسخ مثبت باشد، محصول آتی در ساختار مک‌بوک خواهد بود یا آیپد؟ قطعا انتخاب بهتر فرم‌فاکتور مک‌بوک خواهد بود؛ اما مشکل اصلی نبود بهینه‌سازی کامل سیستم‌عامل برای رابط کاربری لمسی است.

درنهایت، هیچ‌کس از برنامه‌های قطعی اپل برای آینده اطلاع دقیقی ندارد. شاید کوپرتینویی‌ها محصولی در آزمایشگاه‌های خود در دست طراحی دارند و محصول مدنظر پاییز سال آینده معرفی شود و رقیب جدی سرفیس نئو باشد. دراین‌صورت، پیروزی کوپرتینویی‌ها در بازار محصولات مجهز به دو نمایشگر دور از انتظار نخواهد بود.